اصول نگهداری و تمیز نمودن اتوکلاوهای دندانپزشکی
25 بهمن 1400 1402-07-02 17:57اصول نگهداری و تمیز نمودن اتوکلاوهای دندانپزشکی
اصول نگهداری و تمیز نمودن اتوکلاوهای دندانپزشکی
ویژگی اتوکلاوهای دندانپزشکی
یکی از مهمترین تجهیزات مورد نیاز در دندانپزشکی و سایر مراکز درمانی، اتوکلاو است. دستگاه اتوکلاو جهت استریل و ضد عفونی کردن تجهیزات پزشکی مورد استفاده قرار میگیرد. البته استریل توسط اتوکلاوهای دندانپزشکی بر اساس دما و فشار انجام میگیرد.
البته ناگفته نماند که میتوان بعضی از تجهیزات دندانپزشکی را درون اتوکلاو قرار داد. چرا که تمامی تجهیزات پزشکی، نسبت به دما و فشار حساس است. اتوکلاوها انواع متفاوتی دارند. مناسب ترین و بهترین اتوکلاو در دندانپزشکی، اتوکلاو کلاس B است.
میزان گنجایش اتوکلاو کلاس B حدودا 8 الی 24 واحداست. وجود اتوکلاو در هر دندانپزشکی ضروری است. زیرا که از انتقال باکتریها، میکروبها و ویروسها جلوگیری کرده و باعث رعایت بهداشت میشود.
اتوکلاو کلاس B توانایی ضد عفونی کردن تجهیزات پوشش دار و بدون پوشش جامد را دارد. اندازه این اتوکلاو، کوچک میباشد. دستگاه اتوکلاو کلاس B جهت خشک کردن لوازم و وسایلی که در حال ضد عفونی هستند بسیار مناسب است. چرا که این دستگاه عمل وکیوم را انجام میدهد.
اجزا اتوکلاوهای دندانپزشکی
مخزن آب اصلی، یکی از مهم ترین اجزا اتوکلاو های دندانپزشکی است که برای تامین منبع آب بایستی از آب مقطر استفاده کنیم.
فیلتر آب، یکی دیگر از قسمتهای اتوکلاوها است. این قسمت تمام ناخالصیهای آب را از بین میبرد. یکی دیگر از اجزا اتوکلاوها، برد الکترونیکی است.
در برد الکترونیکی، عملیات و فرآیندهای پردازش و کنترل انجام میگیرد. چمبر، از دیگر اجزا اتوکلاو ها است. چمبر، محفظهای برای قرار دادن لوازم و تجهیزات، جهت فرآیند استریل کردن است.
از مهم ترین اجزا اتوکلاو فن است. جهت خنک کردن سیستم داخلی اتوکلاوها بایستی از فن استفاده شود.
صفحه نمایش، از دیگر اجزا اتوکلاو است. صفحه نمایش جهت نشان دادن دما، فشار، آلارم و … استفاده میشود.
سنسور دما، یکی دیگر از اجزای اتوکلاو است. سنسور دما برای خواندن دمای دستگاه استفاده میشود. همچنین دما را به برد کنترلی جهت کنترل آن میفرستد. سنسور فشار هم از دیگر اجزا اتوکلاو دندانپزشکی است. سنسور فشار، جهت خواندن میزان فشار کاربرد دارد.
اتوکلاو دندانپزشکی و انواع آن
اتوکلاوها برای داشتن عملکردی بهتر به سه کلاس B، N، S تقسیم میشوند. اتوکلاوهای کلاس B تمامی تجهیزات و لوازم جامد پوشش دار و بدون پوشش و لوازم سوراخ دار را استرلیزه و ضد عفونی میکنند.
همچنین این نوع اتوکلاوها تجهیزات نساجی راهم ضد عفونی میکنند. این نوع اتوکلاوها دارای وکیوم قدرتمندی هستند. ناگفته نماند که اتوکلاوهای دندانپزشکی از نوع کلاس B است. اتوکلاوهای کلاس N توانایی ضدعفونی و استریل کردن تجهیزات و لوازم بدون پوشش را دارند.
اتوکلاوهای کلاس s لوازم و تجهیزاتی همچون پارچه، لوازم سوراخ دار و گاز تک لایه را استریل و ضدعفونی میکنند. همچنین تجهیزات جامد بدون پوشش و پوشش دار را ضد عفونی میکنند.
این نوع اتوکلاو شامل سیکل خشک کن است. البته ناگفته نماند که اتوکلاو کلاس s اگر بدون وکیوم باشد، توانایی ضد عفونی تجهیزات را دارد.
اتوکلاوهای سریع، نوع دیگری از اتوکلاو ها هستند. این اتوکلاوها بیشتر در اتاق عمل و دندانپزشکی جهت ضد عفونی تجهیزات استفاده میشود.
ویژگی اتوکلاوهای دندانپزشکی
اتوکلاوهای دندانپزشکی دارای مولد بخار هستند. همچنین این دستگاه ها مجهز به سیستم تنظیم کننده و هشدار دهنده میزان سطح آب هستند.
جنس مخزن اتوکلاوهای دندانپزشکی، استیل است. ولی بدنه آن از جنس فولاد است که به رنگ الکترواستاتیک ضد خش و ضد زنگ میباشد. همچنین این نوع اتوکلاو ها دارای مولد، محفظه و جداره میباشند که دوام بیشتری دارند.
این اتوکلاوها مجهز به نمایشگر lcd، ثبات زمانی و تایمر هستندد. از مهم ترین ویژگیهای این نوع اتوکلاوها میتوان به هزینه کم جهت نگهداری و طول عمر طولانی اشاره کرد.
این اتوکلاو، دارای خشک کن هیتری مجزا است. همچنین این دستگاه، جهت بررسی صحت عملکرد فرآیند ها، مجهز به سیستم ارزیابی است.
درب این دستگاهها بصورت تمام اتوماتیک است. همچنین دارای تست نفوذ پذیری و نشتی بخار میباشد. این دستگاه مجهز به سیستم کالیبراسیون حرارت و فشار است. در خرید اتوکلاو دندانپزشکی توجه کنید که درب دستگاه، مجهز به سیستم قفل مکانیکی باشد.
موارد کاربرد اتوکلاو
وجود دستگاه اتوکلاوهای دندانپزشکی در مراکز درمانی دندان ضروری است. همچنین دستگاه اتوکلاو در زمینههایی همچون آزمایشگاهها، قارچ شناسی، میکروب شناسی، پزشکی و … مورد استفاده قرار میگیرد.
مواردی همچون ابزار آلات دندانپزشکی، ظروف مورد استفاده در آزمایشگاه ها، زباله های پزشکی و … توسط اتوکلاو ها استرلیزه و ضد عفونی میشوند. امروزه استفاده از دستگاه اتوکلاو دندانپزشکی و بیمارستانی بسیار رواج پیدا کرده است. ناگفته نماند که برای استریل کردن ابزار آلات و زباله ها، بایستی از روش حرارت و بخار بالا استفاده کرد. در استریل کردن لوازم دندانپزشکی بایستی میزان هوای موجود در بین لوازم از بین برود. پس در نتیجه برای استرلیزه و ضد عفونی کردن لوازم آزمایشگاهی، دندانپزشکی، زباله های بیمارستانی و … بایستی از اتوکلاو استفاده کرد. وجود اتوکلاو در دندانپزشکها و مراکز درمانی از الزامات است.