اباتمنت دندان از جمله اصطلاحاتی است که حتما در زمان انجام انواع روش‌های ترمیم دندان در کلینیک‌های دندانپزشکی یا مطب پزشک‌های متخصص دندان شنیده‌اید و شاید در اولین برخورد درک این اصطلاح برای شما پیچیده و گنگ بوده باشد.

اباتمنت دندان در واقع ابزار پزشکی است که در ترمیم دندان‌های آسیب دیده در زمان انجام ایمپلنت‌های دندانی به کار برده می‌شود.

اباتمنت واسطی است که پروتز دندانی را روی پایه ایمپلنت نگهداری می‌کند و از نظر جنس ساختاری، نحوه اتصال و روش‌های ساخت به انواع گوناگونی دسته بندی می‌شود؛ اما به طور کل منظور از این اصطلاح پزشکی ابزاری است که برای اتصال پایه ایمپلنت به پروتز دندانی استفاده می‌شود.

نحوه قرارگیری اباتمنت دندان بدین صورت است که در ابتدا استخوان فک را به منظور جایگذاری ایمپلنت سوراخ می‌کنند تا پایه ایمپلنت داخل آن جایگذاری شود،

سپس اباتمنت را روی بافت ترمیم شده استخوان فک گذاشته و در نهایت پروتز دندانی یا تاج دندان را به وسیله اباتمنت به پایه ایمپلنت وصل می‌کنند.

بنابراین از نظر کاربرد اباتمنت وسیله‌ای است که وظیفه اتصال پایه ایمپلنت به پروتز دندانی را دارد.

انواع اباتمنت دندان چیست؟

همانطور که گفتیم اباتمنت در علوم پزشکی با توجه به معیارهای مختلفی از جمله جنس اباتمنت، روش‌های ساخت و نحوه اتصال به انواع مختلفی دسته بندی می شود که در این بخش آن ها را بررسی می کنیم:

انواع اباتمنت به لحاظ نحوه اتصال

پس از آنکه ایمپلنت دندان داخل استخوان فک جایگذاری شد، حدود 2 الی 6 ماه زمان لازم است تا بافت استخوانی فک ترمیم شود

اکنون پس از گذشت دوره بهبودی اباتمنت دندان باید به عنوان واسط پایه ایمپلنت و پروتز دندانی به ایمپلنت متصل شود که به لحاظ نحوه اتصال با سه نوع اباتمنت دندان مواجه هستیم:

•  اباتمنت پیچ شونده: در برخی از پروتزها معمولا برای اتصال اباتمنت سوراخ‌هایی تعبیه شده که در این مدل از اباتمنت‌های پیچ شونده برای اتصال اباتمنت به روکش یا پروتز دندانی استفاده می‌شود.
• اباتمنت سمان شونده (Cemented) : این نوع اباتمنت در بدنه‌ای با سطح صاف طراحی شده‌اند، از این رو با روش چسباندن اباتمنت را به تنه اصلی متصل می‌کنند.
• اتصالات اوردنچری: برای اتصالاتی مثل پارسیل دندان و دست دندان از اتصالات اوردنچری استفاده می‌کنند که در این روش اتصال اباتمنت و پروتز به دکمه‌های فشاری شباهت دارد، بدین صورت که با یک فشار می‌توان پروتز را از اباتمنت جدا یا به آن متصل کرد.
  

  انواع اباتمنت دندان به لحاظ روش ساخت

  همانطور که اشاره شد یکی از روش‌های دسته بندی اباتمنت‌های دندانی دسته بندی بر اساس روش ساخت اباتمنت است که معمولا در این حال با دو مدل معروف مواجه هستیم:

•  اباتمنت کاستوم یا سفارشی: در این روش اباتمنت دندان بر اساس معیارهای خاصی و تنها برای یک فرد ساخته می‌شود، بدین صورت که دندانپزشک پس از انجام مراحل قالب‌گیری، بررسی وضعیت دندان و فک بیمار و با کمک ایمپرشن کوپینگ قالب فیکسچر لول را طراحی کرده و سپس براساس قالب ساخته شده اباتمنت سفارشی در لابراتوار برای بیمار به صورت اختصاصی تولید می‌شود.
•  اباتمنت پیش ساخته یا استوک: اباتمنت استوک در واقع اباتمنتی است که با تکنولوژی‌های پیشرفته و براساس معیاری خاص توسط تولیدکنندگان و سازندگان اباتمنت طراحی می‌شوند. این مدل در واقع ابزار آماده‌ای است که به راحتی می‌توان آن را برای افراد مختلف استفاده کرد و با توجه به کارکرد عمومی آن قیمت ارزان‌تری نسبت به مدل کاستوم دارد.

اباتمنت دندان از نظر جنس ساختاری

یکی دیگر از روش‌های دسته‌بندی انواع اباتمنت، طبقه‌بندی براساس جنس ساختاری و مواد اولیه به کار رفته در ساخت اباتمنت است که البته این موضوع می‌تواند در کیفیت، طول عمر و کارکرد اباتمنت تاثیر فوق العاده ای داشته باشد. با توجه به مواد اولیه کاربردی در تولید تجهیزات پزشکی معمولا استفاده از ترکیباتی مثل فولاد ضد زنگ جراحی، طلا، تیتانیوم و زیرکونیوم از جمله مواد پرکاربرد در تولید اباتمنت‌های دندانی به شمار می‌روند؛ اما به طور کل اباتمنت‌های تیتانیومی و زیرکونیومی جزء محبوب ترین‌ها هستند.

• اباتمنت زاویه‌دار
  اباتمنت زاویه‌دار یکی دیگر از انواع اباتمنت‌های دندانی است که معمولا در حالت‌های خاص به کار برده می‌شود. همانطور که می‌دانید در برخی مواقع به دلایل مختلف امکان موازی سازی دندان‌های ایمپلنت شده وجود ندارد و گاهی ممکن است ایمپلنت به صورت زاویه‌دار داخل استخوان فک قرار بگیرد که در چنین زمان‌هایی استفاده از اباتمنت‌های زاویه‌دار برای موازی سازی دندان‌ها می‌تواند گزینه مناسبی باشد.

سخن پایانی

در پایان انتخاب اباتمنت دندان و روش‌های انجام ترمیم دندان‌های آسیب دیده در هر فرد به صورت‌های متفاوتی انجام می‌شود، چرا که به لحاظ ساختاری استخوان فک و صورت افراد با یکدیگر متفاوت است، لذا بهتر است برای انجام هر گونه ترمیم دندانی با یک پزشک متخصص مشورت کنید.